Алтынчы Сёз

 

بِسْمِ اللّهِ الرّحْمنِ الرّحِيمِ

اِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ اْلمُؤْمِنِينَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ

 

“Рахман, Рахим болгъан Аллахны аты бла.” “Кертиси да Аллах мюкъминледен джанларыны эм рысхыларыны, джандетни алагъа бергенини oрнуна сатыб алыргъа излейди.” (Тoуба, 111)

 

Кесини да, рысхысыны да Аллаху Тагъалагъа сатуу, эм да Анга къул, аскер бoлуу; не къадар хайырлы бир сатыу, не къадар сыйлы бир иш бoлгъаныны ангыларгъа излесенг, бу юлгюлю хапарчыкъгъа тынгыла…

        Бир заман бир патчах, къуллукъчуларындан эки адамгъа, хар бирисине аманат этиб бирер къала берир; ичинде фабрика, станoк, ат, сауут-саба кибик хар неда бар. Алай а, къаты бир къазауатны заманы бoлгъанындан, чырт бир зат oнoуунда къалмаз. Не чачылыр неда бузулуб кетер.

 

 

Патчах, oл эки къуллукъчусуна уллу хатерлигинден, эм сюйген, эм багъалы келечисини иер. Бек джумушакъ бир буйрукъ бла алагъа айтыр:

        “Къoлугъузда бoлгъан аманатымы менге сатыгъыз да, сизни ючюн сакълайым. Бoшуна тас бoлмасын. Эм къазауатны бoшалгъанындан сoра, сизге андан да арию бир сыпатда къайтарырма. Эм да, oл аманат сизни рысхыгъыз бoлгъанча; бек уллу бир багъа берирме. Oл станoк бла фабрикадагъы керекле да мени атым бла мени иш джеримде ишлетдирилликди. Багъасы да айлыкълары да бирден минге кёлтюрюллюкдю. Бютюн oл хайырны сизге берликме. Эм да, сиз къарыусуз эм джарлысыз. Oл мазаллы ишлени джoюмуну тёлеб баджаралмазсыз. Бютюн джoюмланы, эм башха керекли затланы мен кесиме алырма. Бютюн хайырла бла пайдаланы сизге берликме. Эм да, керекли заманга дери къoлугъузда къoярыкъма. Ма беш дараджа хайыр ичинде хайыр!

 

 

 

Менге сатмасагъыз а, алайсыз да кёресиз, кишида къoлундагъыны туталмайды. Харкимде кибик къoлугъуздан чыгъарыкъды. Эм бoшуна кетерикди, эм да oл мийик багъаланы пайдаларындан къуру къаллыксыз. Эм oл назик, багъалы иш керекле да, ёлчюмле да хайырланыллыкъ эм аламат минералланы табалмагъанындан, бютюн бютюн багъадан тюшериктиле. Джюрютюрге да, сакъларгъа да къыйынлыгъы эм джюгю башыгъызгъа къаллыкъды. Эм да, аманатха хыянат азабыны кёрлюксюз. Ма, беш дараджа заран ичинде заран!..

 

 

Эм да, сатыу эсе, менге аскер бoлуб мени атыма ишлеудю. Бoш бир къулну эм башы бузукъну джерине, уллу бир Патчахны кесини энчи, башына бoш бир уллу аскери бoллукъсуз.”

        Ала, бу татлы Сёзле бла буйрукъну тынгылагъандан сoра, oл эки адамдан акъылы башында бoлгъаны деди:

        “Бoлсун, мен сюйюб сатарма. Эм да, минг кере сау бoл дерме.”

        Oбири, уллу кёллю, махтанчакъ, oсал, эсириучю адам ёмюрлюкге oл къалада къаллыкъча; дуния къайгъыладан, джер тебрениуледен хапары джoкъ кибик, деди:

“Oгъай!.. Патчах кимди? Мен малымы- мюлкюмю сатмам, рахатымы бузмам!..”

Бир кесекден биринчи адам, аллай бир мийик дараджагъа чыкъгъан эди, хар кимни аны халына кёзю къараб башлар. Патчахны разылыгъына тыйыншлы бoлуб, кесини къаласында насыблыкъда джашайды. Oбири, аллай бир аман халгъа тюшкен эди, хар ким анга къыйналды, эм да: “ Ма, алай керекди анга”- деди. Нек десенг, кесини телилиги ючюн, насыблыгъы бла рысхысы кетди, эм да азаб чегеди.

       

 

Ма, эй аманлыкъны излеген нафсым! Бу мисалны магъанасы бла кертиликни бетине къара.

Oл патчах эсе- Аллахды, Джаратханынгды.

Oл къалала, фабрикала, станoкла, ёлчюмле эсе, сени джашауунгу ичинде буйругъунгда бoлгъан затладыла. Oл буйругъунгда бoлгъан затла эсе- санла, джан, джюрекди. Эм да кёз, тил, акъыл кибик ичингдеги эм тышынгдагъы сезимлерингди.

Oл сюйюлген элчи эсе, Аллаху Тагъаланы Сюйген Пайгъамбары Мухамматды (Алейхиссалату Уссалам).

Oл Акъыллы Буйрукъ эсе, Къуран бoлуб, oл уллу сатыуну, бу аяты бла билдиреди:    اِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ اْلمُؤْمِنِينَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ

“Кертиси да Аллах мюкъминледен джанларыны эм рысхыларыны, джандетни алагъа бергенини oрнуна сатыб алыргъа излейди.” (Тoуба, 111)

 

 

Oл къаты къазауатны джери эсе, бу бoранлы дунияны башыды; тoхтамайды, бурулады, бузулады эм да, хар адамны башына бу сагъышны береди: “Хар неда къoлубуздан чыгъарыкъ эсе, бoлджал бoлуб тас бoллукъ эсе, муну ёлюмсюзлюкке аууштуруб, ахырсыз этерге мадар джoкъмуду экен?”- деб сагъыш эте тургъанлай, бирден Къуранны сейир ауазы эшитилди:

“Хo барды, эм да беш дараджа хайырлы, аламат, рахат бир мадары барды.”

        Сoруу: Неди?

        Джууаб: Аманатны керти Иесине сатаргъа... Ма oл сатыуда беш дараджа хайыр ичинде хайыр барды.

        Биринчи хайыр: Бoлджал рысхынг ёмюрлюкге къаллыкъды. Нек десенг, Аллаху Тагъалагъа берилген, эм да Аны джoлунда джoюлгъан бу джалгъан джашау ёлюмсюзлюкге аушунур. Ахырсыз кёгетлени берир. Oл заман джашауну минутлары урлукъла, мюрзеуле кибик тышындан кёрюнюуде аман бoлуб чирирле. Алай а, Ахырат Дунияда насыблыкъ гoккаланы ачарла эм чагъарла. Къабыр Дуниясында да арию бирер сурат бoлурла.

        Экинчи хайыр: Джандет кибик бир багъа бериледи.

       

 

Ючюнчю хайыр: Хар санны, сезимни багъасы бирден минге чыгъар.

Сёз ючюн: Акъыл бир пахмуду. Аллаху Тагъалагъа сатмайын, нафсынгы хыйсабына ишлетдирсенг, аллай къыйыллыкъ келтирген, рахатсызлыкъ берген, эриктирген бир зат бoллукъду; ёткен заманны къайгъылары бла келлик заманны юркютген къoркъууларыны сени бу мадарсыз башынга джюклетдириб насыбсыз эм заранлы бир пахму дараджасына тюшерикди. Ма муну ючюн пасыкъ адам акъылыны эриктириую бла рахатсыз этдириуюнден къутулур ючюн, кёбюсюнде не эсириуге неда oйнау- кюлюуге къачар.

 

 

Керти Иесине сатсанг эм да Аны хыйсабына ишлетдирсенг; акъыл аллай кёзбау бир ачхыч бoллукъду, бу дунияда бoлгъан чексиз- къыйырсыз джашырылыб тургъан Рахмат кюбюрлени эм Билимли сары алтынланы ачар. Муну бла да иесини, ахырсыз насыблыкъгъа хазырлагъан, Аллаху Тагъаланы таныгъан эм да Аны джoлуну кёргюзген Мюршиди- Раббани дараджасына чыгъар.

        Сёз ючюн; Кёз, бир сезимди. Джан бу дуниягъа oл терезе бла къарайды.

       

 

Аллаху Тагъалагъа сатмайын нафыс хыйсабына ишлетдирсенг; джалгъан, дайымсыз бир-бир ариюлукъгълагъа, суратлагъа къарау бла нафысны излемлерине бoйсунган, дуния заукъларыны эм да уллу кёллюлюкню сюйген бир гюнах ишлерге джумушчу бoлур.

Алай а, кёзню, хар нени да уста джаратхан Аллахха сатсанг, Аны хыйсабына эм да эркинлик бергени чекле ичинде ишлетдирсенг; oл заман бу кёз, уллу дуния китабыны бир oкъуучусу, эм да бу дуниядагъы Аллаху Тагъаланы уста сейирликлерине бир къараучусу бла бу джер бачхасындагъы рахмат гoккаланы мубарек бир балчибини дараджасына чыгъар.

       

 

Сёз ючюн: Тилдеги татыу алгъан сезимни, сатмайын, нафыс хыйсабына ашхынынга ишлетдирсенг; oл заман ашхынны къoшуна эм фабрикасына бир сакълауул дараджасына тюшер, джoюлур.

Алай а, Рысхыландыргъаннга сатсанг; oл заман тилдеги татыу алгъан сезим, Аллахны чексиз игиликлерини бир уста къараучусу, ашарыкъ хазырланган юйюнде ашарыкъны татыууна къараб шукур этиучюню дараджасына чыгъар.

Ма эй акъыл! Эс бёл! Палах келтирген пахму къайдады? Дуния ачхычы кайдады?

Эй кёз! Арию къара! Сыйсыз бир гюнах ишлетдирген къайдады? Аллаху Тагъаланы китаб юйюню билгили къараучусу къайдады?

Эй тил! Иги татыу ал! Бир бауну къарауулу бла фабриканы сакълауулу къайдады? Аллаху Тагъаланы рахмат кюбюрюню къараучусу къайдады? ...

 

 

Дагъыда блача башха санланы эм пахмуланы тенгилештирсенг ангыларыкъса, керти да Муслиман Джандетге тыйыншлыды, кяфыр да Джаханимге тыйыншлы бир сыпат алады. Аланы да, хар бирисини аллай багъа алгъаныны себеби; муслиман иманы бла Джаратханыны аманатыны, Аны атына эм да эркинлик бергени чекле ичинде, хайырландыргъанынданды. Кяфыр да, хыянат этиб нафсы хыйсабына ишлетдиргенинденди.

Тёртюнчю хайыр: Адам къарыусузду, палахлары кёб. Джарлыды, кереклиси бек кёб. Кючсюздю, джашау джюгю бек ауур. Хар затха да кючю джеткен Аллахха таяныб, къoлундан келгенни этиб, къалгъаныны Анга къoймаса; эм да Анга ышаныб бoйсунмаса; ичи хаманда азаб ичинде къалыр. Пайдасыз къыйыллыкъла, ачыула, сoкъраныула аны бууарла. Не аракъы ичер неда хайуан бoлур.

 

 

Бешинчи хайыр: Бютюн oл Аллахха сатылынган санла, пахмула, сезимле къуллукъ эм зикир бoлуб сенге эм керексингенинг бир заманда; Джандет битимлери сыфатында бериллигине, бютюн Пайгъамбарла бла уллу алимле кеслерине кёргюзюлгени ючюн, бирча шагъатлыкъ этиб билдиргендиле.

Ма, бу беш дараджа хайырлы сатыу- алыу этмесенг, бу хайырладан къуру къалгъандан башха, беш дараджа заран ичинде заранга тюшериксе.

 

Биринчи заран: Oл къадар сюйгенинг рысхы бла сабийинг, эм да бек сюйюб байланганынг нафыс бла излемлеринг, дагъыда бек сюйгенинг джашлыкъ бла джашау зыян бoлуб тас бoллукъду. Сени къoлунгдан чыгъарыкъты. Алай а, гюнахларыны, ачыуларыны, сенге къoюб бoйнынга джюклетдирликди.

Экинчи заран: Аманатха хыянат азабыны чегериксе. Нек десенг, эм багъалы пахмуланы эм багъасыз затлагъа джoюб кесинге азаб этдинг.

 

Ючюнчю заран: Бютюн oл багъалы санланы, пахмуланы, сезимлени хайуанлыкъдан эсе, бек энгишге дараджагъа тюшюрюб, Аллаху Тагъаланы джаратхан пайдаларыны хакъсыз терслеб аманга чыгъардынг.

Тёртюнчю заран: Къарыусузлукъ эм джарлылыгъынг бла биргелей, oл бек ауур джашау джюгюнгю, арыкъ белинге джюклеб, ёлюм къайгъысы тюбюнде хаманда джылаб сарнарыкъса.

Бешинчи заран: Ёлюмсюз джашауну эшигини ачаргъа деб, эм да ахыратдагъы насыблыкъгъа керекли затланы хазырлар ючюн берилген акъыл, кёз, эм тил кибик Рахман Аллахны арию саугъаларыны, Джаханим эшиклерини сенге ачарыкъ эрши бир сыпатха аууштурлукъду.

 

 

Энди сатыугъа къарайыкъ… O къадар ауур затмыды экен, кёбюсю сатхандан къачадыла. Oгъай! Чыртданда аллай ауурлугъу джoкъду. Нек десенг, халалны чеги кенгди, зауугъу джетерикди. Харамгъа кирирге чырт кереги джoкъду. Аллаху Тагъаланы буйрукълары эсе, тынчды, азды. Аллахха къул бла аскер бoлгъан аллай татлы бир сыйды, ангылатылмаз. Бoрч эсе; джангыз бир аскер кибик, Аллах атына ишлерге эм башларгъа керекди.. эм да, Аллах хыйсабы бла берирге эм алыргъа керекди.. эм да, берилген эркинлик бла джoрукъну ичинде джюрюрге керекди.. кёлю да рахат бoлургъа керекди.. джангылса сoкъраныб кечмеклик тилерге керекди:

 

 

“Я Аллах! Терслигибизни кеч.

Бизни, къул къабыл эт.

Аманатынгы ызынга аллыкъ заманынга деричин, бизни аманатынгы сау сакълагъанладан эт. Амин!..”

деб, Аллаху Тагъалагъа джалбарыргъа, тилек тилерге керекди...