Джашлыкъгъа Джол
Кёргюзюу
Бир кере, Эскишахарны
тюрмесинде бир Республика Байрамында олтургъан эдим. Аллымдагъы школну уллу къызлары,
аны арбазында кюле кюле гяур тепсеулени тепсей тура эдиле. Бирден акъылыма
бланы элли джыл сорагъы халлары
манга кёрюндю. Кёрдюм; ол 50- 60 къыздан эм сохтадан 40- 50си, къабырда топракъ болуб азаб чегедиле.
Эм, он къыз да 70-80 джылларында эрши болуб, джашлыкъларында намысларыны сакълаялмагъанлары ючюн, джууукъларыны кеслеринден джийиргенгеллерини кёредиле... Ачыкъ кёрдюм. Аланы ол джазыкъсынлыкъ халларына джыладым. Тюрмедеги бирбир нёгерлерим джылагъанымы эшитдиле.. келдиле, сордула.
Мен да дедим: “Бусагъатда мени кесими къоюгъуз,
кетигиз.”
Хо, кёргеним кертиди,
ётюрюк акъылгъа кёргюзюу тюйюлдю.
Бу джай бла
къачны ахыры къалай къыш
эсе, алай да, джашлыкъ джайы бла къартлыкъ къачыны
арты къабыр бла барзах къышыды.
Ётген заманны 50 джыл алгъа кёргеним
ишни кино бла бусагъатда кёргюзгени кибик, келлик заманны
50 джыл сорагъы боллукъ ишлени кёргюзген бир кино болса эди, динсизлик
бла той-оюнну 50- 60 джыл сорагъы халлары
алагъа кёргюзюлсе эди, бусагъатдагъы кюлгенлерине эм терс кефлерине джийиргениуле бла къыйналыула бла джыларыкъ эдиле.
Мен, ол Эскишахар тюрмесиндеги
кёрюнюуге къарай тургъанлай, той- оюн бла
динсизликни игиди деб, кёргюзген джайгъан бир шайтан адам кибик бири
аллыма сирелди, сора деди:
- “Биз
джашауну харбир тюрлю- тюрлю татыууну эм кефлерини алыргъа
эм алдырыргъа излейбиз; бизге къатышма.”
Мен да джууаб бердим:
- “Татыу
бла зауукъ ючюн ёлюмню эсге
келтирмейин, динсизлик бла той- оюнга
атыла эсенг, къаты билиб къой;
сени динсизлигинги айтханына
кёре бютюн ёткен заманынг ётгенди, ёлгенди. Эм ичинде ёлюклери
чириген бир къоркъуулу къабырды. Адамлыкъ байламлыгъынг бла эм динсизлик джолу бла сени башынга эм бар эсе, ёлмеген
эсе, джюрегинге, ол чексиз айырылыуладан;
эм ол сансыз- санаусуз
нёгерлеринги ёмюрлюкге ёлюмлеринден келген ачыула, сени бусагъатдагъы эсирген, бек къысха бир заман ючюн
болгъан, татыуунгу джокъ этгени кибик,
келлик заманынгы да имансызлыкъ ючюн джангыдан бош, болмазлыкъ, къарангылы, ёлген эм къоркъуулу бир
аман хал этеди. Эм динсизликден келген джазыкъ башынгы, аджал балтаны джитиси бла кесилиб бошлукъгъа
атылгъаны ючюн, хаманда, тохтаусуз акъылынг бла сени имансыз башынга чексиз ачыула, къайгъыла, джаудурады. Сени гюнахлы аз татыуунгу чачыу-къычыу этеди.
Динсиз
эм гюнахлы
той- ойунну къоюб
иман кереклери
бла тюз
джол ичине
кирсенг, иман
нюрю бла
кёрлюксе; ол ёткен
заман, хар
затны джокъ
эткен, чиритген
бир къабыр
тюйюлдю, келлик
заманга тюрленген
нюрлю бир
дуния бла
ёлюмсюз джанланы
келлик заманындагъы
насыблыкъ, Джандет
къалаларына кириулерине
бир умутлу
сакълау юй
болуб кёрюнгени
ючюн, къыйналыу
тюйюл да иманыны
кючюне кёре
бир сейир, метафизик
татыууну дунияда
да
татыу бергени
кибик; келлик
заманы аман, къарангы тюйюл
да
иман кёзю
бла кёргени
ючюн; ахырсыз насыблыкъны
къаласы, чексиз
рахмат бла
чомартлыкъны табхан
эм хар
джазны бирер
тепси эткен
эм ашхылыкъла
бла толтургъан
Рахманы-Рахимни
сыйлаулары салыныб
эм ашхылыкъларыны
кёргюзюулери ачылыб, алайгъа чакъырыу
барды
деб, иман
бла къарагъанындан, кёргенинден дараджасына
кёре ахырсыз
дунияны бир
татыууну ангыларгъа
болур. Айтыргъа, керти
эм да ачыусуз татыу, джангыз иманда эм иман
бла болургъа боллукъду.
Иманны бу
дунияда да бергени мингле бла пайда
эм эсеблеринден джангыз бир пайдасыны,
татыууну ангылатабыз:
Сёз ючюн:
сени бек сюйгенинг бир джангыз сабийинг джан бериуде ёлюрге
тебрегенинде эм умут юзген ачыу
бла ёмюрлюкге айырылыуну сагъыш эте тургъанлай; бирден Хызыр (Алейхиссалам)
кибик бир доктор келди, ууну алгъан
бир дарман ичирди; ол сюйюмлю
эм арию сабийинг кёзлерини ачды, ёлюмден къутулду. Не къадар къууанчлыкъ бла рахатлыкъ бергенини
ангыларыкъса.
Ма
ол сабий, дагъыда керти байламлы болгъанынг миллионла бла, сенге кере, сюйюлген
адамла, ол ётген заманны къабырында- сени кёзюнгде- чириб, къуруб кетерге деб
тургъанлай, бирден керти иман, Хызыр (Алейхиссалам) кибик, ол уллу ёлтюрген
джерге саналгъан къабыргъа, джюрек терезесинден бир джарыкълыкъ берди. Аны бла
башдан башха бютюн ёлюкле тирилдиле. Эм “Биз ёлмегенбиз, ёллюк тюйюлбюз,
джангыдан сизни бла тюбеширикбиз” дегенлеринден келген чексиз къууанчла бла
рахатлыкъланы, иман бу дунияда да бергени бла кёргюзюб бегитеди. “Кертиси
бла да, иман аллай бир урлукъду,
ёссе Джандетде ёсген Туба терек болуб чыгъар” дедим.
Ол унамаучу
буруш айтды:
- Чырт
болмаса хайуан кибик, джашаубузну кефде татыу алыу
бла ётдюрюб, гюнахлы той- оюнлада
джашарыкъбыз, бу ингичке затланы да сагъыш этмейин.
Джууаб бла
дедим:
- “Хайуан
кибик да болаллыкъ тюйюлсе. Нек десенг,
хайыуанны ётген заманы бла келлик
заманы джокъду. Не ёткен заманны ачыулары,
сокъраныулары, неда келлик заманны къайгъылары бла къоркъуулары джокъду. Татыуну толу алыр. Рахат бла джашар,
джатар, Джаратханына шукур этер. Таб, кесилир ючюн джатдырылгъан бир хайуан, бир
зат ангыламаз. Джангыз бычакъ кескени заман ангыларгъа
излер, алай а, ол сезим да кетер,
ол ачыудан да къутулур. Айтыргъа, Аллахны эм уллу
бир рахматы, эм джумушакълыгъы- джашырылгъанны билдирмегениди. Эм башынга келлик затланы джашыргъаныды. Артыкъсыз да, гюнахсыз хайуанлада бу бегирек
кёрюнеди. Алай а, эй адам! Сени, ёткен заманынг бла келлик
заманынг акъыл джаны бла бир
дараджа билинмезликден чыкъгъаны ючюн, билмеген хайуанлада болгъан рахатлыкъдан да тамам къуру къаласа.
Ётген замандан келген къыйналыула, ачыу эткен айырылыула,
эм келлик замандан келген къоркъуула бла къайгъыла, сени аз татыуунгу джокъгъа тюшюреди. Татыу джаны бла
джюз дараджа хайуандан энгишге тюшюреди. Тюзю блай эсе, не акъылынгы
чыгъар ат, хайуан бол, къутул... Неда акъылынгы иман бла башынга
ал, Къуранны тынгыла... Джюз дараджа хайуандан
кёб бу джалгъан дунияда да таза, иги татыуланы ал!..” деб, аны ауузуну джабдырдым.
- Джангыдан
ол унамаучу адам бурулуб айтды:
- Чырт
болмаса тыш динсизлеча джашарбыз.
Джууаб бла
дедим:
- Тыш
динсизлеча да болаллыкъ тюйюлсе. Нек десенг,
ала бир пайгъамбарны къабыл этмеселе да, обирлерине инаныргъа болургъа. Пайгъамбарланы билмеселе да, Аллахха инаныргъа болурла. Аны да билмесе, кемаллыкъдан (толулукъдан) келген бир-бир иги халилери болургъа
болур. Алай а, бир муслиман эм
уллу, дини бла чакъырыуу бла
болгъан миллетлеге келген Ахырзаман Пайгъамбарны Алейхиссалату Уассаламны къабыл этмесе, эм сынджырындан
чыкъса, башха чырт бир пайгъамбарны,
таб Аллахны
къабыл этмез. Нек десенг, бютюн
пайгъамбарланы, эм Аллахны, эм кемаллыкъны
аны бла билгенди.
Ала олсуз джюрегинде къалмаз. Муну ючюндю,
эскиден бери хар динден Исламгъа киредиле эм чырт
бир Муслиман керти Чуутлу, неда Меджуси,
неда Християн болмагъанды. Динсиз болур, халиси бузулур,
джуртуна, къралына, миллетине, заран берген бир халгъа
кирер...” шагъатладым, кёргюздюм. Ол унамаучу,
буруш адамны башха тутуллукъ бир джери къалмады.
Тас болду, Джаханимге кетди.
Ма, эй бу Медресеи- Юсюфиеде мени
дерс нёгерлерим! Тюзлюк бу эсе,
бу тюзлюкню Рисалеи- Нур ол дараджа
ачыкъ эм кюн кибик джарыкъ
кёргюзгенди; джыйырма джыл унамаучуланы унамагъанларыны хорлаб, иманга келтиргенди. Биз да, эм дуниябызгъа эм келлик заманыбызгъа
эм ахыратыбызгъа эм джуртубузгъа эм миллетибизге тамам пайдалы, тынч, саламатлы болгъан иман бла
тюз джолну ызындан барыб, бош заманыбызны эриктириучу, къыйнаучу муратланы, фантазияланы джерине Къурандан билгенибиз суураланы окъургъа, магъаналарыны билген нёгерлерибизден, тенглерибизден юренирге, къаза къалгъан фарз намазларыбызны
тёлеу этерге, бир-бирибизни арию къылыкъларындан
хайырланыб бу тюрмени арию халили резикле ёсдюрген бир мубарек терек
бачхагъа бургъан кибик, иги амал
бла тюрме тамадасы бла къараучуланы,
мурдарла бла аманлыкъчыланы башларында тургъан Джаханимге атыучу мелек (забани)
кибик азабны къуллукъчулары этиб кёрмейин; Медресеи- Юсуфиеде Джандетге
адам ёстюрюрге, хазырларгъа эм аланы юретиуюне къараргъа салынган бирер къуллукъчу, бирер тюз джолну кёргюзюучю
джумушакъ устаз болурлары ючюн кюреширге керекбиз.